استون یک حلال آلی است که به دلیل خواص شیمیایی خود کاربردهای وسیعی در صنعت و آزمایشگاه‌ها دارد. این ماده فرار و بی‌رنگ در حل کردن چربی‌ها، روغن‌ها و بسیاری از مواد آلی دیگر موثر است. از طرفی طلا به عنوان یکی از فلزات گران‌بها و کمیاب دارای خواص فیزیکی و شیمیایی منحصر به فردی است و این فلز زرد رنگ به دلیل مقاومت بالایش در برابر اکسیداسیون و واکنش‌های شیمیایی به طور گسترده در جواهرات، صنعت الکترونیک و حتی پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در این مقاله قصد داریم به بررسی اثرات استون بر طلا بپردازیم و این سوال را پاسخ دهیم که آیا استون می‌تواند طلا را خراب کند یا خیر؟ با ما همراه باشید.
آیا استون می‌تواند طلا را خراب کند؟
در جواب باید گفت به تنهایی خیر اما استفاده مکرر از آن هم پیشنهاد نمی شود. استون به عنوان یک حلال آلی قوی به طور معمول برای پاک کردن چربی‌ها و آلودگی‌ها از سطوح مختلف از جمله طلا استفاده می‌شود. این ماده در بسیاری از محصولات روزمره مانند لاک پاک‌کن‌ها و مواد شوینده موجود است و به طور کلی نمی‌تواند به طلا آسیب جدی وارد کند. در حقیقت استون می‌تواند به خوبی سطوح طلا را تمیز کرده و از شر آلودگی‌ها خلاص کند.
با این حال استفاده مکرر از استون بدون مراقبت مناسب می‌تواند مشکلاتی ایجاد کند. این ماده ممکن است لایه نازکی از طلا را حل کرده و به تدریج باعث نازک شدن و آسیب دیدن سطح طلا شود. همچنین در زیورآلاتی که از لحیم برای اتصال قطعات مختلف استفاده می‌شود استون می‌تواند لحیم را ضعیف کرده و باعث شل شدن یا حتی جدا شدن قطعات شود. همچنین در صورتی که طلا روکش داشته باشد استون قادر است روکش را از بین ببرد و فلز اصلی زیر آن نمایان شود.
عواملی که بر واکنش استون بر طلا تاثیر می‌گذارند:
- دما
دما و فشار می‌توانند تأثیر زیادی بر واکنش‌های شیمیایی بین استون و طلا داشته باشند. در دماهای بالا استون ممکن است قدرت حل‌کنندگی بیشتری داشته باشد و سرعت واکنش‌های شیمیایی افزایش یابد.
- زمان تماس
مدت زمانی که استون با سطح طلا در تماس است می‌تواند بر شدت اثر آن تأثیر بگذارد زیرا هرچه زمان تماس بیشتر باشد احتمال حل شدن لایه‌ای از طلا و آسیب به سطح آن نیز افزایش می‌یابد اما استفاده کوتاه‌مدت معمولاً آسیبی وارد نمی‌کند.
- ترکیب استون
ترکیب استون نیز در واکنش آن با طلا مؤثر است چون استون خالص معمولاً کمترین تاثیر را بر طلا دارد در حالی که اگر استون با مواد شیمیایی دیگر مخلوط شود (مانند ترکیبات اسیدی یا بازی) می‌تواند اثرات بیشتری بر طلا داشته باشد و آن را تحت تأثیر قرار دهد.
- حالت فیزیکی طلا
حالت فیزیکی طلا به‌ویژه اینکه آیا طلا خالص است یا آلیاژ می‌تواند بر واکنش آن با استون تاثیرگذار باشد. طلاهای خالص معمولاً مقاومت بیشتری دارند اما آلیاژهای طلا ممکن است به دلیل وجود فلزات دیگر در ترکیب واکنش‌پذیری بیشتری نشان دهند و در برابر استون حساس‌تر باشند.
نکات مهم برای مراقبت از طلا
برای حفظ زیبایی و جلوگیری از تغییر رنگ طلا باید از تماس با آلودگی‌ها و چربی‌ها اجتناب کرد. دستان چرب می‌توانند آلودگی را روی سطح طلا جمع کنند و در طول زمان به آن آسیب بزنند به همین دلیل مهم است که هنگام استفاده از جواهرات از لمس آن‌ها با دستان کثیف یا چرب خودداری کرده و مراقب حفظ درخشندگی طلا باشید.
برای جلوگیری از آسیب به طلا باید آن را از تماس با مواد شیمیایی مانند لوسیون‌ها اسپری‌های مو و مواد آرایشی دور نگه داشت زیرا این مواد می‌توانند به سطح طلا آسیب زده و درخشندگی آن را کاهش دهند. همچنین صابون و مواد شیمیایی موجود در آب می‌توانند در زاویه‌های طلا تجمع کنند و باعث تغییر رنگ و آسیب به جواهرات شوند پس بنابراین توصیه می‌شود که طلا و جواهرات را قبل از شنا یا حمام درآورید.
علاوه بر این استفاده از طلا و جواهرات به طور دوره‌ای و متنوع می‌تواند از آسیب دیدن آن‌ها جلوگیری کند. استفاده مداوم از یک قطعه طلا می‌تواند باعث فرسایش و کاهش کیفیت آن شود. همچنین برای جلوگیری از خراشیدگی و آسیب فیزیکی بهتر است طلا و جواهرات را از هم جدا نگهداری کرده و آن‌ها را در مکان‌های مناسب و محافظت شده قرار دهید.
در انتها طلا باید از ضربه و سایش ناشی از برخورد با اشیاء دیگر محافظت شود چون به دلیل نرم بودن طلا ضربات می‌توانند به راحتی باعث خراشیدگی آن شوند. همچنین از قرار دادن طلا در نزدیکی مواد خطرناکی مانند جیوه یا چسب‌های حاوی الکل خودداری کنید تا از آسیب‌های جدی جلوگیری نمایید.